Ισχυρές βροχές και καταιγίδες έως το μεσημέρι του Σαββάτου 20 Απριλίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Στ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Παρασκευή 19 Απριλίου 2024, 09:00

Σε συνέχεια της σχετικής χθεσινής μας ανακοίνωσης και σύμφωνα με τα νεότερα διαθέσιμα προγνωστικά δεδομένα του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, βροχές και καταιγίδες αναμένονται στα δυτικά και βόρεια ηπειρωτικά και στο Ιόνιο, οι οποίες σταδιακά έως το βράδυ θα ενισχυθούν και θα επηρεάσουν και την υπόλοιπη χώρα. Από τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου 20/04 τα φαινόμενα θα εντοπίζονται κυρίως στα βορειοανατολικά και ανατολικά ηπειρωτικά, στο Αιγαίο και στην Κρήτη ενώ από το μεσημέρι θα περιοριστούν στη Θράκη και στα ανατολικά τμήματα του Αιγαίου και θα εξασθενήσουν. Οι βροχές και καταιγίδες (α) στα δυτικά και στο Ιόνιο το μεσημέρι και απόγευμα της Παρασκευής 19/04, (β) στα ανατολικά ηπειρωτικά και στο Αιγαίο από το απόγευμα της Παρασκευής 19/04 έως το πρωί του Σαββάτου 20/04, θα είναι κατά τόπους ισχυρές  και σε κάποιες περιπτώσεις θα συνοδεύονται από χαλαζοπτώσεις. Πρέπει να σημειωθεί ότι ισχυρά φαινόμενα με μεγάλα ύψη βροχής αναμένονται από το βράδυ της Παρασκευής 19/04 έως το πρωί του Σαββάτου 20/04 και στη Θεσσαλία.

Στην Αττική βροχές και καταιγίδες θα εκδηλώνονται κατά διαστήματα από το απόγευμα της Παρασκευής 19/04 έως το πρωί του Σαββάτου 20/04. Στον νομό Θεσσαλονίκης τοπικές βροχές κατά διαστήματα με μικρή πιθανότητα εκδήλωσης καταιγίδων υπάρχει από το μεσημέρι της Παρασκευής 19/04 έως τις πρώτες ώρες του Σαββάτου 20/04.

Σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση των επεισοδίων βροχόπτωσης (Regional Precipitation Index), η οποία εφαρμόζεται από τη μονάδα Meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, το επεισόδιο βροχόπτωσης για την Παρασκευή 19/04 κατατάσσεται στην Κατηγορία 3 (Σημαντική). Στον χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζεται το αθροιστικό ύψος υετού σε χιλιοστά που αναμένεται έως το μεσημέρι του Σαββάτου 20/04.

Το αθροιστικό ύψος υετού σε χιλιοστά που αναμένεται έως το μεσημέρι του Σαββάτου 20/04

Οι άνεμοι στο Αιγαίο θα ενισχυθούν σταδιακά και από το βράδυ της Παρασκευής 19/04 έως το μεσημέρι του Σαββάτου 20/04 θα φτάνουν κατά τόπους τα 7 μποφόρ. Στο Ιόνιο οι άνεμοι δεν αναμένεται να ξεπερνούν τα 5-6 μποφόρ.

Η θερμοκρασία τόσο την Παρασκευή 19/04 όσο και το Σάββατο 20/04 δεν θα ξεπεράσει τους 20-23 °C.

Σημαντική αλλά πρόσκαιρη μεταβολή του καιρού από το πρωί της Παρασκευής 19 Απριλίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 18 Απριλίου 2024, 12:30

Μεταβολή θα παρουσιάσει ο καιρός από το πρωί της Παρασκευής 19/04. Αιτία θα είναι η ταχεία διέλευση ενός αποκομμένου βαρομετρικού χαμηλού από τη χώρα μας. Λόγω της μεγάλης ταχύτητας με την οποία θα κινηθεί το σύστημα προς τα ανατολικά, η διάρκεια της σημαντικής κακοκαιρίας θα είναι σχετικά μικρή. Στον χάρτη της Εικόνας 1, παρουσιάζεται η θέση του αποκομμένου βαρομετρικού χαμηλού στη μέση τροπόσφαιρα τις πρώτες ώρες του Σαββάτου 20/04.

Εικόνα 1: Η θέση του αποκομμένου βαρομετρικού χαμηλού τις πρώτες ώρες του Σαββάτου 20/04

Σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, τα κυριότερα στοιχεία της κακοκαιρίας που θα επικρατήσει στη χώρα από το πρωί της Παρασκευής 19/04 έως το μεσημέρι του Σαββάτου 20/04 θα είναι:

• οι ισχυρές κατά τόπους βροχές και καταιγίδες
• οι ισχυροί έως σχεδόν θυελλώδεις άνεμοι στο Αιγαίο

Πιο αναλυτικά, βροχές και καταιγίδες αναμένονται από το πρωί της Παρασκευής 19/04 στα δυτικά ηπειρωτικά και στο Ιόνιο, οι οποίες σταδιακά έως το βράδυ θα ενισχυθούν και θα επηρεάσουν και την υπόλοιπη χώρα. Από τις πρώτες πρωινές ώρες του Σαββάτου 20/04 τα φαινόμενα θα εντοπίζονται κυρίως στα βορειοανατολικά και ανατολικά ηπειρωτικά, στο Αιγαίο και στην Κρήτη ενώ από το μεσημέρι θα περιοριστούν στη Θράκη και στα ανατολικά τμήματα του Αιγαίου και θα εξασθενήσουν. Οι βροχές και καταιγίδες (α) στα δυτικά και στο Ιόνιο το μεσημέρι και απόγευμα της Παρασκευής 19/04, (β) στα ανατολικά ηπειρωτικά και στο Αιγαίο από το βράδυ της Παρασκευής 19/04 έως το πρωί του Σαββάτου 20/04, θα είναι κατά τόπους ισχυρές και σε κάποιες περιπτώσεις θα συνοδεύονται από χαλαζοπτώσεις. Στους χάρτες της ομάδας Εικόνων 2 παρουσιάζεται η θέση του χαμηλού, ο άνεμος και το αθροιστικό ύψος υετού σε χιλιοστά που αναμένεται το απόγευμα και τη νύχτα της Παρασκευής 19/04 καθώς και το τις πρώτες ώρες του Σαββάτου 20/04.

Ομάδα Εικόνων 2: Η θέση του χαμηλού, ο άνεμος και το αθροιστικό ύψος υετού σε χιλιοστά που αναμένεται το απόγευμα και τη νύχτα της Παρασκευής 19/04 καθώς και τις πρώτες ώρες του Σαββάτου 20/04

Οι άνεμοι στο Αιγαίο θα ενισχυθούν σταδιακά και από το βράδυ της Παρασκευής 19/04 έως το μεσημέρι του Σαββάτου 20/04 θα φτάνουν κατά τόπους τα 7 μποφόρ. Στο Ιόνιο οι άνεμοι δεν αναμένεται να ξεπερνούν τα 5-6 μποφόρ. Η θερμοκρασία δεν θα παρουσιάσει σημαντική μεταβολή.

Αξιόλογες βροχές στα βορειοδυτικά την Τετάρτη 17/04

Σύνταξη άρθρου: Στρ. Βουγιούκας, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Τετάρτη 17 Απριλίου 2024, 19:30

Βροχές και σποραδικές καταιγίδες εκδηλώθηκαν κατά τη διάρκεια της Τετάρτης 17/04, στα βόρεια και βορειοδυτικά τμήματα της χώρας, με τα σημαντικότερα φαινόμενα να εντοπίζονται στην Ήπειρο. Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του meteo.gr/Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών τα οκτώ μεγαλύτερα ημερήσια ύψη βροχής έως τις 19:30 παρουσιάζονται στον πίνακα που ακολουθεί.

Η εξέλιξη του καιρού την Τετάρτη 17 Απριλίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τετάρτη 17 Απριλίου 2024, 10:30

Βροχές και καταιγίδες αναμένονται από την Τετάρτη 17/04, κατά κύριο λόγο στα βόρεια και βορειοδυτικά ηπειρωτικά, στα ανατολικά της Θεσσαλίας, στη Νότια Κρήτη και στα ορεινά των υπολοίπων ηπειρωτικών. Κατά της νύχτας προς Πέμπτη 18/04 τα φαινόμενα θα επηρεάσουν κυρίως τη Θράκη, τα ανατολικά τμήματα του Αιγαίου και τα ορεινά των δυτικών και νοτίων ηπειρωτικών, παρουσιάζοντας παράλληλα εξασθένηση. Σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση των επεισοδίων βροχόπτωσης (Regional Precipitation Index), η οποία εφαρμόζεται από τη μονάδα Meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, το επεισόδιο βροχόπτωσης για την Τετάρτη 17/04 κατατάσσεται στην Κατηγορία 2 (Μέτρια). Στον χάρτη της Εικόνας 1 παρουσιάζεται υο αθροιστικό ύψος υετού σε χιλιοστά που αναμένεται έως το βράδυ της Τετάρτης 17/04.

Εικόνα 1: Το αθροιστικό ύψος υετού σε χιλιοστά που αναμένεται έως το βράδυ της Τετάρτης 17/04

Οι νότιοι άνεμοι στο Αιγαίο θα φτάνουν κατά τόπους τα 6-7 μποφόρ. Από τις πρώτες βραδινές ώρες θα στραφούν σταδιακά σε δυτικούς ίδιας έντασης. Στο Ιόνιο οι δυτικοί άνεμοι δεν αναμένεται να ξεπερνούν τα 5-6 μποφόρ.

Η θερμοκρασία θα παρουσιάσει πτώση και δεν θα ξεπεράσει τους 24-26 °C στα ηπειρωτικά και τους 20-23 °C στις νησιωτικές περιοχές.

Τέλος οι συγκεντρώσεις σκόνης στην ατμόσφαιρα θα είναι αυξημένες και κατά τόπους θα σημειωθούν λασποβροχές.

Μεταβολή του καιρού από το απόγευμα της Τρίτης 16 Απριλίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Στ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τρίτη 16 Απριλίου 2024, 13:30

Πεδίο χαμηλών βαρομετρικών πιέσεων θα επηρεάσει τον καιρό της χώρας μας από το απόγευμα της Τρίτης 16/04. Σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, τα κύρια χαρακτηριστικά της κακοκαιρίας που θα συνεχιστεί και την Τετάρτη 17/04 θα είναι:

• οι βροχές και καταιγίδες
• οι ισχυροί έως θυελλώδεις νότιοι άνεμοι στο Αιγαίο
• η σημαντική πτώση της θερμοκρασίας
• οι αυξημένες συγκεντρώσεις σκόνης στην ατμόσφαιρα

Πιο αναλυτικά, βροχές και ενδεχομένως σποραδικές καταιγίδες αναμένονται από το απόγευμα της Τρίτης 16/04 στο βορειοδυτικά ηπειρωτικά και στο Βόρειο Ιόνιο οι οποίες σταδιακά έως το μεσημέρι της Τετάρτης 17/04 θα ενισχυθούν και θα επεκταθούν στα υπόλοιπα ηπειρωτικά, στο υπόλοιπο Ιόνιο, στην Κρήτη και στο Βόρειο και Ανατολικό Αιγαίο. Πιθανότητα χαλαζοπτώσεων (κυρίως μικρού μεγέθους) υπάρχει κυρίως στα βόρεια, ανατολικά και νοτιοανατολικά ηπειρωτικά καθώς και στο Ανατολικό και Βόρειο Αιγαίο. Κατά της νύχτας προς Πέμπτη 18/04 τα φαινόμενα θα περιοριστούν στη Θράκη, στα ανατολικά τμήματα του Αιγαίου και στα ορεινά των δυτικών και νοτίων ηπειρωτικών, παρουσιάζοντας παράλληλα σημαντική εξασθένηση. Σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση των επεισοδίων βροχόπτωσης (Regional Precipitation Index), η οποία εφαρμόζεται από τη μονάδα Meteo του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, το επεισόδιο βροχόπτωσης για την Τετάρτη 17/04 κατατάσσεται στην Κατηγορία 2 (Μέτρια). Στον χάρτη της Εικόνας 1 παρουσιάζεται υο αθροιστικό ύψος υετού σε χιλιοστά που αναμένεται έως το βράδυ της Τετάρτης 17/04.

Εικόνας 1: Το αθροιστικό ύψος υετού σε χιλιοστά που αναμένεται έως το βράδυ της Τετάρτης 17/04

Οι νότιοι άνεμοι στο Αιγαίο θα ενισχυθούν σταδιακά και την Τετάρτη θα φτάνουν κατά τόπους τα 7-8 μποφόρ. Κατά τη διάρκεια της νύχτας προς Πέμπτη 18/04 θα στραφούν σε δυτικούς έως 6-7 μποφόρ. Στο Ιόνιο οι άνεμοι δεν αναμένεται να ξεπερνούν τα 4 μποφόρ έως το μεσημέρι της Τετάρτης 17/04 οπότε θα γίνουν δυτικοί έως 5 και τοπικά έως 6 μποφόρ. Στον Χάρτη της Εικόνας 2 παρουσιάζονται οι περιοχές όπου ο άνεμος θα ξεπεράσει τα 6 μποφόρ την Τετάρτη 17/04 καθώς και η επικρατούσα διεύθυνσή του.

Εικόνα 2: Οι περιοχές όπου ο άνεμος θα ξεπεράσει τα 6 μποφόρ την Τετάρτη 17/04 και η επικρατούσα διεύθυνσή του

Η θερμοκρασία θα παρουσιάσει πτώση της τάξης των 2 έως 4 °C την Τρίτη 16/04 ενώ την Τετάρτη 17/04 η πτώση της στα βόρεια ηπειρωτικά θα φτάσει κατά τόπους τους 8 έως 10 °C και στα υπόλοιπα ηπειρωτικά τους 4 έως 8 °C υποχωρώντας στα κανονικά για την εποχή επίπεδα. Στον χάρτη της Εικόνας 3 παρουσιάζεται η αναμενόμενη πτώση της μέγιστης θερμοκρασίας την Τετάρτη 17/04.

Εικόνα 3: Η αναμενόμενη πτώση της μέγιστης θερμοκρασίας την Τετάρτη 17/04

Τέλος οι συγκεντρώσεις σκόνης στην ατμόσφαιρα θα είναι αυξημένες και κατά τόπους θα σημειωθούν λασποβροχές.

Σε ακραία υψηλά επίπεδα η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στην Ανατολική Μεσόγειο

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Γ. Κύρος, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, Δευτέρα 15 Απριλίου 2024, 19:30

Παράλληλα με τις ακραία υψηλές τιμές θερμοκρασίας του αέρα που παρατηρούνται στη χώρα μας, και η θερμοκρασία στην επιφάνεια της θάλασσας βρίσκεται σε πρωτοφανή για την εποχή υψηλά επίπεδα. Ήδη σε περιοχές του Νοτίου Ιονίου και των Δωδεκανήσων παρατηρούνται τιμές άνω των 20 °C στα πρώτα 10 εκ βάθος στην επιφάνεια της θάλασσας. 

Ο παρακάτω χάρτης δείχνει τις αποκλίσεις της θερμοκρασίας στην επιφάνεια της θάλασσας τη Δευτέρα 15 Απριλίου 2024, σε σχέση με την περίοδο 2008-2023. Οι μεγαλύτερες αποκλίσεις εντοπίζονται στο Βόρειο Αιγαίο όπου ξεπερνούν τοπικά και τους 5 °C. 

Μπορείτε να βλέπετε τη θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας από δορυφορικές παρατηρήσεις πατώντας εδώ. 

Κοντά στους 32 °C η θερμοκρασία την Κυριακή 14 Απριλίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Κυριακή 14 Απριλίου 2024, 17:15

Υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες καταγράφηκαν και την Κυριακή 14/04 με τη μέγιστη τιμή της να πλησιάζει τους 32 °C. Πιο συγκεκριμένα ο μετεωρολογικός σταθμός του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στα Τρίκαλα κατέγραψε μέγιστη θερμοκρασία ίση με 31.8 °C. Ακολούθησε η Σίνδος (31.5 °C) το Παλαιό Σκυλίτσι Ημαθίας (31.4 °C). Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών που κατέγραψαν τις υψηλότερες θερμοκρασίες το μεσημέρι της Κυριακής 14/04.

Συνεχίστηκε η άνοδος της θερμοκρασίας τη Δευτέρα 15 Απριλίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Δευτέρα 15 Απριλίου 2024, 17:15

Συνεχίστηκε η άνοδος της θερμοκρασίας τη Δευτέρα 15/04, σύμφωνα με τις καταγραφές του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών. Όπως προκύπτει από αυτές, η μέγιστη θερμοκρασία ξεπέρασε κατά τόπους τους 32 °C ενώ η μέση μέγιστη θερμοκρασία τη Δευτέρα 15/04 (26.9 °C) ήταν κατά 1.0 °C υψηλότερη αυτής της Κυριακής 14/04 (25.9 °C). Όπως προκύπτει από τις πληροφορίες και τον χάρτη της εικόνας που ακολουθεί:

• Ο μετεωρολογικός σταθμός στα Τρίκαλα κατέγραψε την υψηλότερη μέγιστη θερμοκρασία, η οποία ήταν ίση με 32.7 °C, τιμή ρεκόρ για την εποχή από την αρχή λειτουργίας του σταθμού το 2007, ενώ ακολούθησαν το Νέο Μοναστήρι Φθιώτιδας με 32.5 °C και η η Λιβαδειά με 32.4 °C.
• Η θερμοκρασία ξεπέρασε τους 25 °C σε 399 από τους 517 επί του παρόντος ενεργούς σταθμούς (ποσοστό ~77%) και τους 30 °C σε 72 σταθμούς (ποσοστό ~14%) . Σημειώνεται ότι η μέση μέγιστη θερμοκρασία αυτή τη εποχή είναι στην περιοχή των 20-21  °C.

Ξεπέρασε τους 31 °C η θερμοκρασία στη Βόρεια Ελλάδα το Σάββατο 13 Απριλίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Σάββατο 13 Απριλίου 2024, 17:15

Υψηλές για την εποχή θερμοκρασίες καταγράφηκαν σε μεγάλα τμήματα της ηπειρωτικής χώρας. Χαρακτηριστικό είναι ότι η μέγιστη θερμοκρασία στη Βόρεια Ελλάδα ξεπέρασε κατά τόπους τους 31 °C. Πιο συγκεκριμένα ο μετεωρολογικός σταθμός του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στη Σίνδο κατέγραψε μέγιστη θερμοκρασία ίση με 31.8 °C. Ακολούθησαν το Παλαιό Σκυλίτσι Ημαθίας (31.1 °C) και η Χαλάστα και το Κορδελιό (31.0 °C).  Στον χάρτη της εικόνας που ακολουθεί παρουσιάζεται η κατανομή της μέγιστης θερμοκρασίας στη χώρα σύμφωνα με δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr. Όπως προκύπτει από τις σχετικές πληροφορίες που επίσης παρουσιάζονται στην εικόνα αυτή, η θερμοκρασία ξεπέρασε τους 25 °C σε 301 από τους 509 επί του παρόντος ενεργούς σταθμούς (ποσοστό ~59%) και τους 30 °C σε 16 σταθμούς. Σημειώνεται ότι η μέση μέγιστη θερμοκρασία αυτή τη εποχή είναι στην περιοχή των 20-21  °C. Τέλος, καταγραφηκε περαιτέρω άνοδος της θερμοκρασίας σε σχέση με αυτή της Παρασκευής 12/04, αφού η μέση μέγιστη θερμοκρασία το Σάββατο 13/04 (25.1 °C) ήταν κατά 1.1 °C υψηλότερη αυτής της Παρασκευής 12/04 (24.0 °C).

Ερωτηματολόγιο ‘H Κλιματική Αλλαγή από τη δική σας οπτική’ : Ανάλυση και συμπεράσματα για τον κλιματικό εγγραμματισμό των πολιτών της Ελλάδας - Μέρος 2ο

Σύνταξη άρθρου: Κ. Παπαγιαννάκη, Β. Κοτρώνη, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, Παρασκευή 12 Απριλίου 2024, 18:00

Ακολουθεί το 2ο μέρος των αποτελεσμάτων του ερωτηματολογίου για τον κλιματικό εγγραματισμό των Ελλήνων. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του ΙΕΠΒΑ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος ‘Climate Literacy’ που χρημοδότησε το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ Παράρτημα Ελλάδας.

1. Σε τί βαθμό έχουν οι πολίτες εμπιστοσύνη στην πολιτεία, στην επιστήμη και στη ρυπογόνα βιομηχανία; (Σχήμα 1)

Σχήμα 1

• Άνω του μετρίου η μέση εμπιστοσύνη στην επιστήμη.
• Αντιθέτως, χαμηλή η μέση εμπιστοσύνη στην πολιτεία σχετικά με το εάν και πόσο αποτελεσματικά εφαρμόζει μέτρα μετριασμού της κλιματικής αλλαγής και προσαρμογής.
• Τέλος, πολύ χαμηλή η μέση εμπιστοσύνη στις ρυπογόνες βιομηχανίες σχετικά με την περιβαλλοντική υπευθυνότητα και τη διαφάνεια ως προς τις δράσεις μείωσης των περιβαλλοντικών τους επιπτώσεων).

Συνεπώς, υπάρχει έλλειψη εμπιστοσύνης στους υπεύθυνους διαχείρισης και αντιμετώπισης του προβλήματος, ενώ η επιστήμη θεωρείται περισσότερο μέρος της λύσης.

2. Δημογραφικές & κοινωνικές παράμετροι

ΦΥΛΟ: Οι γυναίκες έδειξαν υψηλότερο κλιματικό εγγραμματισμό, μικρότερη δυσπιστία, και αυξημένα επίπεδα ‘πράσινης’ συμπεριφοράς. Συνεπώς, οι γυναίκες έδειξαν αυξημένη αίσθηση των κινδύνων από την κλιματική αλλαγή και θετικότερη στάση και ευαισθησία σε περιβαλλοντικά θέματα. Κοινωνικό ενδιαφέρον έχει ότι αν και ο κλιματικός τους εγγραμματισμός είναι υψηλότερος, η γενικότερη εμπιστοσύνη στο γνωστικό τους επίπεδο είναι χαμηλότερη από αυτή των αντρών.

ΗΛΙΚΙΑ/ΓΕΝΙΑ: Οι νεότεροι (Gen-Z , Millennials) είχαν τον υψηλότερο κλιματικό εγγραμματισμό, τη χαμηλότερη δυσπιστία, την υψηλότερη εμπιστοσύνη στην επιστήμη. Μεταξύ των υπόλοιπων γενεών οι διαφορές είναι μικρές. Ωστόσο, οι νεότεροι έχουν υιοθετήσει τα λιγότερα ‘πράσινα’ μέτρα παρόλο που είναι ανέξοδα ή οδηγούν και σε εξοικονόμηση χρημάτων.

ΕΠΑΓΓΕΛΜΑ: Ο κλιματικός εγγραμματισμός είναι σχετικά υψηλός σε όλους τους επαγγελματικούς κλάδους. Οι χαμηλότερες επιδόσεις διαπιστώνονται στον αγροτικό και κατασκευαστικό/ενεργειακό τομέα. Ωστόσο, ΔΕΝ βρέθηκε ουσιαστική διαφοροποίηση της ‘πράσινης’ συμπεριφοράς που να σχετίζεται με τον επαγγελματικό τομέα (Σχήμα 2).

Σχημα 2

ΑΡΝΗΤΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ: Μεταξύ των συμμετεχόντων (40% του συνολικού δείγματος) που δήλωσαν ότι έχουν υποστεί αρνητικές επιπτώσεις στη ζωή τους από έντονα καιρικά φαινόμενα (κυρίως από πλημμύρα). Μεταξύ αυτών:

• Οι συμμετέχοντες από την Κρήτη, τη Στερεά/Εύβοια έδωσαν μεγαλύτερη έμφαση σε ό,τι αφορά την οικονομική ζημιά που υπέστησαν.
• Οι συμμετέχοντες από την Αν. Μακεδονία & Θράκη (οι μόνοι που ανέφεραν σε μεγαλύτερο ποσοστό επιπτώσεις από δασικές πυρκαγιές) και τη Δυτ. Ελλάδα, έδωσαν μεγαλύτερη έμφαση σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις που είχαν στην υγεία τους.
• Οι συμμετέχοντες από την Αν. Μακεδονία & Θράκη και τη Θεσσαλία, έδωσαν μεγαλύτερη έμφαση σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις που είχαν στην ψυχική τους υγεία.
• Οι συμμετέχοντες από την Αν. Μακεδονία & Θράκη έδωσαν μεγαλύτερη έμφαση σε ό,τι αφορά ριζικές αλλαγές που χρειάστηκε να κάνουν (επαγγελματικές, τόπου διαμονής, κλπ).

5. Ποιες παράμετροι επιδρούν τελικά, και πώς, στην ‘πράσινη’ συμπεριφορά; (Εφαρμόστηκαν ενδεδειγμένες στατιστικές μέθοδοι για την εξαγωγή των σχετικών συμπερασμάτων, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα χαρακτηριστικά του πληθυσμού που εξετάστηκαν μέσω του ερωτηματολογίου.)

• Η αύξηση του κλιματικού εγγραμματισμού επιδρά θετικά στην ‘πράσινη’ συμπεριφορά.

Συνεπώς, η ενίσχυση του κλιματικού εγγραμματισμού, μπορεί να οδηγήσει τους πολίτες να κατανοήσουν καλύτερα τους κινδύνους που ενέχει η κλιματική αλλαγή, να υιοθετήσουν σε μεγαλύτερο βαθμό 'πράσινες' συνήθειες και να αποδεχτούν την ανάγκη προσαρμογής.

• Η ευρύτητα σε πηγές ενημέρωσης (από γενικής φύσης μέσα ως επιστημονικά) αναδείχθηκε επίσης σε ισχυρή παράμετρο ενίσχυσης της ‘πράσινης’ συμπεριφοράς.
• Ενδιαφέρον έχει ότι συνεξετάζοντας όλες τις παραμέτρους, εξουδετερώνονται οι επιδράσεις των ‘αρνητικών’ στάσεις: της δυσπιστίας ως προς την ύπαρξη και σοβαρότητα της κλιματικής αλλαγής και του προβληματισμού ως προς τις επιπτώσεις των ευρύτερων μέτρων προσαρμογής στη χώρα και στη ζωή των ανθρώπων.

Καταλήγωντας, φαίνεται ότι αύξηση του επιπέδου κλιματικού εγγραμματισμού (της ουσιαστικής, δηλαδή, κατανόησης των αιτιών και επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο) λειτουργεί ως αντίβαρο στη δυσπιστία των ανθρώπων έναντι της κλιματικής αλλαγής και της αντιμετώπισής της και οδηγεί σε μια πιο βιώσιμη στάση ζωής.    

Ερωτηματολόγιο ‘H Κλιματική Αλλαγή από τη δική σας οπτική’ : Ανάλυση και συμπεράσματα για τον κλιματικό εγγραμματισμό των πολιτών της Ελλάδας - Μέρος 1ο

Σύνταξη άρθρου: Κ. Παπαγιαννάκη, Β. Κοτρώνη, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, Παρασκευή 12 Απριλίου 2024, 07:30

Πρόσφατα (Νοέμβριος 2023) ζητήσαμε από τους επισκέπτες του Meteo να συμπληρώσουν ένα ερωτηματολόγιο με τίτλο ‘H Κλιματική Αλλαγή από τη δική σας οπτική’. Λάβαμε 1962 απαντήσεις από πολίτες από όλη τη χώρα σε λιγότερο από 48 ώρες, το οποίο δείχνει το μεγάλο ενδιαφέρον των πολιτών για το θέμα. Παρακάτω παρουσιάζουμε τα πιο βασικά αποτελέματα από την ανάλυση του ερωτηματολογίου. Η μελέτη πραγματοποιήθηκε από επιστήμονες του ΙΕΠΒΑ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος ‘Climate Literacy’ που χρημοδότησε το Ίδρυμα Ρόζα Λούξεμπουργκ Παράρτημα Ελλάδας.

Καίρια ερωτήματα και ανάλυση απαντήσεων

1. Ποιο είναι το μέσο επίπεδο κλιματικού εγγραμματισμού και ‘πράσινης’ συμπεριφοράς των πολιτών; (Σχήμα 1)

Σχήμα 1

• Σχετικά υψηλός είναι ο μέσος κλιματικός εγγραμματισμός. Η επιστημονική γνώση προέκυψε από 12 ερωτήματα για τις αιτίες & επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε παγκόσμιο και τοπικό επίπεδο (Αν. Μεσόγειος).
• Μέτριο είναι το μέσο υφιστάμενο ‘πράσινη’ επίπεδο που αφορά στην υιοθέτηση μέτρων χωρίς οικονομική επιβάρυνση
• Xαμηλή είναι η ‘πράσινη’ πρόθεση που προϋποθέτει λήψη/αποδοχή μέτρων με οικονομική επιβάρυνση όπως η ιδιωτική ασφάλιση οικίας, καταστευαστικές παρεμβάσεις στην οικία και η επιβάρυνση με νέες ειδικές περιβαλλοντικές χρεώσεις.

Συνεπώς, σε σύγκριση με τον κλιματικό εγγραμματισμό, η ‘πράσινη’ συμπεριφορά είναι σε αρκετά χαμηλότερο επίπεδο, ακόμα κι αν δεν επιβαρύνει οικονομικά τον πολίτη.

Στο Σχήμα 1.α καταγράφονται τα ‘πράσινα’ μέτρα που έχουν υιοθετήσει οι πολίτες, κατά προτεραιότητα.

Σχήμα 1α

• Οι πιο συνηθισμένες 'πράσινες' συμπεριφορές είναι η λελογισμένη κατανάλωση νερού και η ανακύκλωση. Το 85% των συμμετεχόντων δήλωσε ότι κάνει συστηματικά αυτές τις ενέργειες. Το 79% των συμμετεχόντων περιορίζουν συνειδητά την ενεργειακή τους κατανάλωση.
• Λιγότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες περιορίζουν την οδήγηση αυτοκινήτου (47%), καταναλώνουν λιγότερο (40%) ή υιοθετούν «πράσινες» πρακτικές στην κατανάλωση τροφίμων (38%). Περίπου 1 στους 5 δήλωσαν ότι υποστηρίζουν ενεργά τοπικές δράσεις που σχετίζονται με τον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής, την προσαρμογή και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων.

Στο Σχήμα 1.β δείχνει σε τί βαθμό προτίθενται οι πολίτες να λάβουν/αποδεχτούν μέτρα με οικονομική επιβάρυνση.

Σχήμα 1β

 2. Ποιες είναι οι στάσεις και οι ανησυχίες των πολιτών κατά μέσο όρο; (Σχήμα 2)

Σχήμα 2

• Η ανάλυση σχετικών ερωτημάτων έδειξε ότι οι πολίτες διέπονται από αρκετά χαμηλή δυσπιστία ως προς την ύπαρξη και σοβαρότητα της κλιματικής αλλαγής. 70% είναι απόλυτα βέβαιοι ότι η κλιματική αλλαγή είναι υπαρκτό πρόβλημα. 50% ότι είναι απόλυτα κατανοητή η ανησυχία για τη σοβαρότητά της.
• Επίσης, η ανάλυση έδειξε ότι οι πολίτες διέπονται από μέτρια ανησυχία σχετικά με τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην ζωή τους (π.χ. οικονομικές, εργασιακές).

Συνεπώς, οι πολίτες δεν φαίνεται να αμφισβητούν το πρόβλημα και παράλληλα ανησυχούν, αν και συγκρατημένα, για τις επιπτώσεις στη ζωή τους.

• Η ανάλυση των ερωτημάτων για το αν εγείρουν ανησυχία τα μέτρα προσαρμογής που λαμβάνει η πολιτεία, έδειξε ότι οι πολίτες διέπονται από μέτρια ανησυχία για πιθανές αρνητικές επιπτώσεις των μέτρων προσαρμογής στη χώρα (οικονομικές/εργασιακές/περιβαλλοντικές).
• Παράλληλα, η ανάλυση έδειξε ότι εκτιμούν ως αρκετά χαμηλή την ατομική τους δυνατότητα τους να αντεπεξέλθουν (οικονομικά/συνολικά) στις απαιτήσεις προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή.

Συνεπώς, υφίσταται μια ανησυχία των πολιτών ότι τα μέτρα προσαρμογής μπορεί να μην φέρουν μόνο οφέλη ως προς τις συνθήκες διαβίωσης στη χώρα, και παράλληλα εκτιμούν ότι μόνοι τους δεν θα μπορέσουν να αντεπεξέλθουν. 

Αυξημένες συγκεντρώσεις σκόνης στην ατμόσφαιρα από την Πέμπτη 11 Απριλίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 11 Απριλίου 2024, 09:15

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, η γενική ατμοσφαιρική κυκλοφορία θα ευνοήσει τη μεταφορά σκόνης από τα βορειοανατολικά προς τη χώρα μας με αποτέλεσμα τη σχετική αύξηση των συγκεντρώσεών της από το μεσημέρι της Πέμπτης 11/04. Οι αυξημένες συγκεντρώσεις σκόνης θα διατηρηθούν μέχρι το Σαββατοκύριακο 13-14/04. Στον χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζονται ενδεικτικά οι εκτιμώμενες συγκεντρώσεις ατμοσφαιρικής σκόνης, κατά τη διάρκεια των βραδινών  ωρών της Πέμπτης 11/04.

Οι εκτιμώμενες συγκεντρώσεις ατμοσφαιρικής σκόνης κατά τις βραδινές ώρες της Πέμπτης 11/04

Υψηλές θερμοκρασίες την Τετάρτη 10/04/2024. Στους 29.4 °C η μέγιστη θερμοκρασία

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Τετάρτη 10 Απριλίου 2024, 17:00

Υψηλές θερμοκρασίες καταγράφηκαν το μεσημέρι της Τετάρτης 10/04. Η μέγιστη θερμοκρασία καταγράφηκε στα Τρίκαλα (29.4 °C) και ακολούθησε το Ελεύθερο Γρεβενών (29.0 °C) και η Στυλίδα Φθιώτιδας (28.7 °C).  Στον χάρτη της εικόνας που ακολουθεί παρουσιάζεται η κατανομή της μέγιστης θερμοκρασίας στη χώρα σύμφωνα με δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr. Όπως προκύπτει από τις σχετικές πληροφορίες που επίσης παρουσιάζονται στην εικόνα αυτή, η θερμοκρασία ξεπέρασε τους 25 °C σε 186 από τους 498 επί του παρόντος ενεργούς σταθμούς (ποσοστό ~37%) ενώ η μέση μέγιστη θερμοκρασία (23.7 °C) ήταν κατά 1 °C υψηλότερη της χθεσινής (22.7 °C).

Η έκταση της χιονοκάλυψης στην Ελλάδα τον χειμώνα 2023-2024 | Μειώθηκε στο μισό μετά το διάστημα των υψηλών θερμοκρασιών στα μέσα της Άνοιξης

Σύνταξη άρθρου: Γ. Κύρος, Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α - Πεντέλη, Τρίτη 9 Απριλίου 2024, 11:00

Όπως, φαίνεται και στο διάγραμμα στην Εικόνα 1, όπου απεικονίζεται η εξέλιξη του ποσοστού χιονοκάλυψης στην Ελλάδα από το 2004 μέχρι το 2023 (ελαφρώς γκρι γραμμές), ο χειμώνας του 2024 (κόκκινη γραμμή) καταγράφηκε ως ένας χειμώνας με πολύ μικρό ποσοστό χιονοκάλυψης, καθώς μόνο 3-4 χειμερινές κακοκαιρίες κατάφεραν να ξεπεράσουν τον μέσο όρο ποσοστού χιονοκάλυψης (μαύρη γραμμή) στην Ελλάδα. Αυτά τα γεγονότα παρουσιάζονται με τους αριθμούς από 1 μέχρι και το 4, όπου χρονικά το πρώτο χιόνι εμφανίστηκε κατά τα τέλη Νοεμβρίου 2023, το 2^o στα μέσα με τέλη Δεκεμβρίου 2023 και τα 3 και 4 μέσα στον Ιανουάριο 2024, όπου και καταγράφηκε το μεγαλύτερο ποσοστό χιονοκάλυψης (22%) για τον χειμώνα 2023-2024. Από τα μέσα Φεβρουαρίου 2024 μέχρι και σήμερα, το ποσοστό χιονοκάλυψης κινήθηκε εντυπωσιακά χαμηλά, διατηρώντας τιμές κάτω από το 3% της χώρας.

Εικόνα 1. Πορεία ποσοστού χιονοκάλυψης από δορυφορικά δεδομένα στην Ελλάδα από το 2004 μέχρι και το 2023 (ελαφρώς γκρι γραμμές), για το 2024 (κόκκινη γραμμή), καθώς και η μέση τιμή για το 2004-2023 (μαύρη γραμμή).

Φτάνοντας στα μέσα της άνοιξης 2024, οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες που επικράτησαν τις τελευταίες 15 ημέρες κατάφεραν να περιορίσουν ακόμη περισσότερο την έκταση χιονοκάλυψης, μειώνοντάς την κατά το ήμισυ. Στις 21 Μαρτίου 2024 η έκταση χιονοκάλυψης ανήλθε στα 1450 km² (βλ. Εικόνα 2) ενώ στις 6 Απριλίου 2024 περίπου 720 km² της χώρας καλύπτονται ακόμη με χιόνι (βλ. Εικόνα 3). Επομένως, μέσα σε διάστημα 15 ημερών χάθηκαν ~700 km² χιονιού από τα βουνά της χώρας.

Εικόνα 2. Έκταση χιονοκάλυψης στην Ελλάδα από δορυφορικά δεδομένα στις 21 Μαρτίου 2024.

Εικόνα 3. Έκταση χιονοκάλυψης στην Ελλάδα από δορυφορικά δεδομένα στις 6 Απριλίου 2024.

Κάτω από τους 0 °C η ελάχιστη θερμοκρασία την Τρίτη 9 Απριλίου 2024

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τρίτη 9 Απριλίου 2024, 11:00

Κάτω από τους 0 °C έπεσε η ελάχιστη θερμοκρασία στη χώρα την Τρίτη 09/04. Πιο συγκεκριμένα, η θερμοκρασία στον μετεωρολογικό σταθμό στο Μαυρολιθάρι Φωκίδας έπεσε στους -1.2 °C. Στον σχετικό πίνακα παρουσιάζονται οι 8 σταθμοί του δικτύου αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του meteo.gr / Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών που κατέγραψαν τις χαμηλότερες θερμοκρασίες την Τρίτη 09/04.