Υψηλός κίνδυνος πυρκαγιών και ενισχυμένοι βόρειοι άνεμοι στα πελάγη την Παρασκευή 20 Αυγούστου 2021

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Παρασκευή 20 Αυγούστου 2021, 10:00

Ενισχυμένοι θα είναι οι βόρειοι άνεμοι στα πελάγη και κυρίως στο Αιγαίο, σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr (Σχήμα 1). Πιο συγκεκριμένα, οι βόρειοι άνεμοι θα φτάνουν τα 4-5 μποφόρ στο Ιόνιο και τα 5-6 μποφόρ στο Αιγαίο, ενώ ιδιαίτερα στο Νοτιοανατολικό Αιγαίο θα φτάνουν κατά τόπους και τα 6-7 μποφόρ.

Σχήμα 1. Πρόγνωση του ανέμου για το μεσημέρι της Παρασκευής 20/08

Η άφθονη ξηρή καύσιμη ύλη σε συνδυασμό με τους ενισχυμένους ανέμους αλλά και τις υψηλές θερμοκρασίες της εποχής, αυξάνουν το κίνδυνο εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών σε αρκετές περιοχές της χώρας. Όπως προκύπτει από τον Χάρτη 2, όπου παρουσιάζεται το επίπεδο κινδύνου εκδήλωσης και εξάπλωσης πυρκαγιών σύμφωνα με τον καναδικό πυρομετεωρολογικό δείκτη, υψηλός έως πολύ υψηλός κίνδυνος υπάρχει για την Ανατολική Στερεά, την Νοτιοανατολική Πελοπόννησο, τα νησιά του Αιγαίου και την Νότια Κρήτη.

Σχήμα 2. Επίπεδο επικινδυνότητας εκδήλωσης και εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών για την Παρασκευή 20/08

Η “έκρηξη” της δασικής πυρκαγιάς στα Βίλια Αττικής

Σύνταξη άρθρου: Θ. Μ. Γιάνναρος, Γ. Παπαβασιλείου, Κ. Λαγουβάρδος
Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Πέμπτη 19 Αυγούστου 2021, 14:00

Ακραία συμπεριφορά πυρός εμφάνισε την Τετάρτη 18 Αυγούστου 2021 η δασική πυρκαγιά που εκδηλώθηκε τη Δευτέρα 16 Αυγούστου 2021 στην περιοχή των Βιλίων, στη δυτική Αττική (Εικόνα 1). Αιτία για αυτό αποτέλεσε η μεταβολή των ατμοσφαιρικών συνθηκών, η οποία σε συνδυασμό με την πλούσια και ξηρή καύσιμη ύλη οδήγησαν τελικά στην μεταβολή των διεργασιών που καθοδηγούν την εξάπλωση των πύρινων μετώπων.

Εικόνα 1: Δορυφορική εικόνα της δασικής πυρκαγιάς στα Βίλια απο τον δορυφόρο Sentinel-2 , την Τετάρτη 18 Αυγούστου 2021, όπου διακρίνονται οι ενεργές εστίες της πυρκαγιάς και ο σχηματισμός πυροσωρείτη (pyroCu). 

Ειδικότερα, η πυρκαγιά στα Βίλια αρχικά εξαπλώθηκε (Δευτέρα 16.08 και Τρίτη 17.08) καθοδηγούμενη από το συνοπτικό άνεμο που έπνεε στην περιοχή (wind-driven πυρκαγιά). Κατά τη διάρκεια της Τετάρτης 18 Αυγούστου 2021, η επικράτηση ασθενέστερων ανέμων και αστάθειας στην ατμόσφαιρα βοήθησε ώστε η πυρκαγιά να αναπτύξει ισχυρή επαγωγική στήλη (ισχυρά ανοδικά ρεύματα εξαιτίας της πολύ ισχυρής θέρμανσης του αέρα από την καύση της καύσιμης ύλης), οδηγώντας τελικά στην εμφάνιση πυροσωρείτη (Εικόνα 2). Κατά τον τρόπο αυτό, η αρχικά καθοδηγούμενη από τον άνεμο (wind-driven) πυρκαγιά κατέστη "αυτοκαθοδηγούμενη" (plume-driven), όπως αντίστοιχα συνέβη κατά διαστήματα στις καταστροφικές πυρκαγιές του προηγούμενου διαστήματος σε Βαρυμπόμπη, Εύβοια, Ηλεία, Λακωνία, και Μεσσηνία.

Εικόνα 2: Φωτογραφία πυροσωρείτη (pyroCu) στην δασική πυρκαγιά στα Βίλια, την Τετάρτη 18 Αυγούστου 2021. Φωτογραφία της Μαρίας Λιόρη. 

Διατηρούνται έως το απόγευμα οι ασθενείς έως σχεδόν μέτριοι βόρειοι άνεμοι στα Βίλια

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Πέμπτη 19 Αυγούστου 2021, 10:00

Ασθενείς βόρειοι έως ανατολικοί άνεμοι επικρατούν στην περιοχή των Βιλίων το πρωί της Πέμπτης 19/08. Σύμφωνα με τον αυτόματο μετεωρολογικό σταθμό του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr που λειτουργεί στο Πυροσβεστικό Κλιμάκιο Βιλίων, η ένταση των ανέμων δεν ξεπερνά τα 2 μποφόρ με ριπές που κυμαίνονται από 15 έως 30 χλμ/ώρα.

Σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr οι ασθενείς έως σχεδόν μέτριοι βόρειοι άνεμοι (έως 4 μποφόρ) στην περιοχή θα συνεχίσουν έως το απόγευμα και θα εξασθενήσουν περαιτέρω μετά τη δύση του ηλίου. Στο χάρτη που ακολουθεί παρουσιάζεται το πεδίο του ανέμου στην Αττική το μεσημέρι της Πέμπτης 19/08.

Η φωτιά στα Βίλια μέσα από τα χρονογραφήματα των καμερών της Πεντέλης

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τετάρτη 18 Αυγούστου 2021, 21:15

Το θλιβερό θέαμα της φωτιάς στα Βίλια συνέλαβαν οι κάμερες του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών  / meteo.gr. Το φως από τις φλόγες που έκαιγαν κατά τη διάρκεια της νύχτας και το νέφος καπνού κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Δορυφορική εικόνα υψηλής ανάλυσης της πυρκαγιάς στα Βίλια

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τετάρτη 18 Αυγούστου 2021, 17:00

Ο δορυφόρος Sentinel-2 κατέγραψε ιδιαίτερα εντυπωσιακές και ταυτόχρονα αποκαρδιωτικές εικόνες από την πυρκαγιά στα Βίλια Αττικής στις 12:20 της Τετάρτης 18/08. Μία τέτοια είναι και η εικόνα που παρουσιάζεται παρακάτω. Σε αυτή φαίνονται με κόκκινες και πορτοκαλί αποχρώσεις οι εκτιμήσεις για τα ενεργά μέτωπα της πυρκαγιάς καθώς και ο καπνός από αυτή. Ο πυκνός αυτός καπνός καθιστά την προσπάθεια εκτίμησης της καμένης έκτασης δύσκολη και αυξάνει την πιθανότητα λάθους. Με επιφύλαξη που σχετίζεται με την παρουσία του πυκνού καπνού, η εκτίμηση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, για το μέγεθος της καμένης έκτασης έως το μεσημέρι της Τετάρτης 18/08 είναι τα 75.000 στρέμματα.

Θα πλησιάσει τους 40 βαθμούς Κελσίου η μέγιστη θερμοκρασία στη χώρα την Τετάρτη 18 Αυγούστου 2021

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τετάρτη 18 Αυγούστου 2021, 10:00

Μικρή άνοδο θα παρουσιάσει η θερμοκρασία και σήμερα, Τετάρτη 18/08, σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr. Η μέγιστη τιμή της αναμένεται να φτάσει τους 38 έως 40 βαθμούς Κελσίου στα κεντρικά και νότια ηπειρωτικά, τους 34 έως 36 στα δυτικά και βόρεια ηπειρωτικά και τους 33 με 36 στις νησιωτικές περιοχές, με εξαίρεση τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου όπου θα είναι κατά 1-2 περίπου βαθμούς υψηλότερη. Στο σχήμα που ακολουθεί παρουσιάζεται η μέγιστη θερμοκρασία που αναμένεται το μεσημέρι της Τετάρτης 18/08 καθώς και οι τιμές της στις 5 μεγαλύτερες πόλεις της χώρας.

Περίπου 50.000 στρέμματα, οι πρώτες εκτιμήσεις των καμένων εκτάσεων σε Κερατέα και Βίλια

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τρίτη 17 Αυγούστου 2021, 17:45

Σε περίπου 50.000 στρέμματα υπολογίζονται από τo Πληροφοριακό Σύστημα για τις Δασικές Πυρκαγιές στην Ευρώπη (European Forest Fire Information System – EFFIS) οι καμένες εκτάσεις σε Βίλια και Κερατέα έως το μεσημέρι της Τρίτης 17/08. Καθώς η πυρκαγιά στα Βίλια δεν έχει τεθεί υπό έλεγχο, το νούμερο αυτό αναμένεται να αλλάξει. Από αυτά, τα 7.700 στρέμματα περίπου είναι στην Κερατέα και τα υπόλοιπα 43.300 στρέμματα στα Βίλια.

Στο σχήμα που ακολουθεί φαίνονται: (α) η εικόνα του περιβαλλοντικού δορυφόρου Aqua στις 14:55. Σε αυτή διακρίνονται (με καφέ αποχρώσεις) οι καμένες εκτάσεις σε Κερατέα, Βίλια και Βαρυμπόμπη αλλά και τα ενεργά μέτωπα της πυρκαγιάς στα Βίλια τη συγκεκριμένη στιγμή. (β) ένθετοι πίνακες με τις πρώτες εκτιμήσεις του EFFIS για την έκταση των καμένων περιοχών και τα κυριότερα είδη των περιοχών αυτών.

Αποτύπωση των εστιών των πυρκαγιών σε Κερατέα και Βίλια – Εξέλιξη των ανέμων στην περιοχή

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τρίτη 17 Αυγούστου 2021, 10:15

Εντυπωσιακές εικόνες του καπνού από την φωτιά που μαίνεται στα Βίλια καταγράφηκαν από τον ευρωπαϊκό μετεωρολογικό δορυφόρο Meteosat-11. Ο καπνός φτάνει τουλάχιστον έως τις δυτικές ακτές της Κρήτης όπου και συναντά αραιές νεφώσεις που καλύπτουν την περιοχή. Την εικόνα που καταγράφηκε στις 08:55 μετά από επεξεργασία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr  σας παρουσιάζουμε στο Σχήμα 1.

Σχήμα 1. Ο καπνός από την πυρκαγιά στα Βίλια

Οι ενεργές εστίες του τελευταίου εικοσιτετραώρου στην Αττική σημειώνονται στην εικόνα του Σχήματος 2. Σε αυτήν φαίνονται οι εστίες δασικών πυρκαγιών που ξέσπασαν στην Αττική, όπως τις κατέγραψαν περιβαλλοντικοί δορυφόροι.

Σχήμα 2. Οι ενεργές εστίες του τελευταίου εικοσιτετραώρου

Όσον αφορά την εξέλιξη των ανέμων στην περιοχή, σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, θα πνέουν αρχικά από μεταβαλλόμενες διευθύνσεις έως 2 μποφόρ, από το μεσημέρι θα στραφούν σε νότιους έως 2 και τοπικά έως 3 μποφόρ και προς το βράδυ θα στραφούν σε βορειοδυτικούς έως 2 και τοπικά έως 3 μποφόρ. Στο Σχήμα 3 φαίνεται η πρόγνωση του πεδίο των ανέμων το μεσημέρι για την περιοχή της Αττικής.

Σχήμα 3. Πρόγνωση του πεδίου των ανέμων το μεσημέρι για την Αττική

Δορυφορική απεικόνιση των 2 ενεργών πυρκαγιών στην Αττική και της καμένης έκτασης στη Βαρυμπόμπη

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Δευτέρα 16 Αυγούστου 2021, 19:30

Οι μετεωρολογικοί και περιβαλλοντικοί δορυφόροι «βλέπουν» την ατμόσφαιρα και το έδαφος του πλανήτη μας σε διάφορα μήκη κύματος (κανάλια). Κάνοντας κατάλληλους συνδυασμούς των καναλιών αυτών είμαστε σε θέση να αναδείξουμε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Στις εικόνες που επιμεληθήκαμε στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr παρουσιάζεται το στιγμιότυπο που κατέγραψε ο περιβαλλοντικός δορυφόρος Aqua στις 14:15 της Δευτέρας 16/08. Στην αριστερή εικόνα, με κατάλληλο συνδυασμό καναλιών φαίνονται καθαρά τα ενεργά μέτωπα των πυρκαγιών σε Κερατέα και Βίλια καθώς και η καμένη περιοχή στη Βαρυμπόμπη (η τελευταία με καφέ αποχρώσεις). Στη δεξιά εικόνα, εφαρμόζοντας ένα διαφορετικό συνδυασμό καναλιών προκύπτει μια πιο «φυσική» εικόνα όπου φαίνεται καθαρά ο καπνός των δύο πυρκαγιών.

Σχετικά με τις δασικές πυρκαγιές σε Κερατέα και Βίλια (Αττική)

Σύνταξη άρθρου: Θ.Μ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος
ΕΑΑ - Πεντέλη, Δευτέρα 16 Αυγούστου 2021, 15:20

Πυρκαγιές εκδηλώθηκαν νωρίτερα το μεσημέρι σε Κερατέα και Βίλια, στην ανατολική και δυτική Αττική αντίστοιχα. Με βάση τον Καναδικό πυρομετεωρολογικό δείκτη που υπολογίζει καθημερινά το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών (ΕΑΑ) - meteo.gr, οι δύο πυρκαγιές εκδηλώθηκαν σε περιοχές όπου η επικινδυνότητα για εκδήλωση και εξάπλωση δασικών πυρκαγιών αναμενόταν να βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο (Εικόνα 1). Για πολλοστή φορά αναδεικνύεται η χρησιμότητα των αντικειμενικών, επιστημονικά τεκμηριωμένων πυρομετεωρολογικών δεικτών, οι οποίοι είναι σε θέση να παράσχουν λεπτομερή χωρική πληροφορία σε ό,τι αφορά την αναμενόμενη επικινδυνότητα των πυρκαγιών, συνεισφέροντας στη χάραξη περισσότερο αποδοτικών στρατηγικών αντιμετώπισης και διαχείρισης.   

Σε ό,τι αφορά τη δασική πυρκαγιά των Βιλιών, τα πιο πρόσφατα προγνωστικά στοιχεία του ΕΑΑ - meteo.gr υποδεικνύουν βελτίωση των πυρομετεωρολογικών συνθηκών από το απόγευμα (από ώρα 18:00-19:00), οπότε και η ένταση των ανέμων που τώρα πνέουν με εντάσεις στα 5-6 Bf, θα υποχωρήσει σταδιακά στα 2-3 Bf (Εικόνα 2). 

Εικόνα 1. Χάρτης επικινδυνότητας για την εκδήλωση και εξάπλωση δασικών πυρκαγιών με βάση τον Καναδικό πυρομετεωρολογικό δείκτη για τη Δευτέρα 16 Αυγούστου 2021. Σε μεγέθυνση εμφανίζεται η περιοχή της Αττικής, όπου στις περιοχές της Κερατέας και των Βιλίων η επικινδυνότητα είχε προγνωστεί στο υψηλότερο επίπεδο. 

Εικόνα 2. Πυρομετεωγραμμα για τη δασική πυρκαγιά στα Βίλια Αττικής, από 16.08.2021 ώρα 13:00 τοπική έως 17.08.2021 ώρα 13:00 τοπική. 

Ορατός από το διάστημα ο καπνός από τη φωτιά στην Κερατέα

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Δευτέρα 16 Αυγούστου 2021, 13:45

Ορατός είναι από το διάστημα ο καπνός από την φωτιά που ξέσπασε στην περιοχή της Κερατέας. Ο ευρωπαϊκός μετεωρολογικός δορυφόρος Meteosat-11 κατέγραψε εικόνες σαν αυτές που εξεργαστήκαμε στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr και σας παρουσιάζουμε παρακάτω. Ο καπνός έγινε για πρώτη φορά ορατός από τον δορυφόρο από λίγο μετά τις 11:00, οπότε και έφτασε πάνω από την θάλασσα (αριστερά). Παρασυρόμενος από τους ισχυρούς βόρειους ανέμους έφτασε λίγο πριν τις 13:00 στο ύψος των Σπετσών (δεξιά).

Σταδιακή άνοδος της θερμοκρασίας την εβδομάδα που ξεκινά

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Δευτέρα 16 Αυγούστου 2021, 09:30

Σταδιακή άνοδο θα παρουσιάσει η θερμοκρασία την εβδομάδα που ξεκινά. Σύμφωνα με τα τελευταία προγνωστικά δεδομένα του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, η άνοδος θα συνεχιστεί έως και την Τετάρτη 18/08, οπότε ο υδράργυρος στα ηπειρωτικά αναμένεται να φτάσει κατά τόπους τους 38 με 40 βαθμούς Κελσίου.

Ιδιαίτερα για σήμερα, Δευτέρα 16/08, θα σημειωθεί άνοδος της τάξης των 2 έως 3 βαθμών Κελσίου σε μεγάλο μέρος των ηπειρωτικών και της Κρήτης. Στον χάρτη που ακολουθεί, με κόκκινες αποχρώσεις σημειώνονται οι περιοχές όπου αναμένεται άνοδος της θερμοκρασίας. Στην Αθήνα το θερμόμετρο το μεσημέρι θα φτάσει κατά τόπους τους 32-34 βαθμούς, στη Θεσσαλονίκη τους 31-33 βαθμούς, στην Πάτρα τους 35-37 βαθμούς, στη Λάρισα τους 36-38 βαθμούς και στο Ηράκλειο τους 28-30 βαθμούς Κελσίου.

Σε υψηλά για την εποχή επίπεδα η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας στην Ελλάδα

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, 15 Αυγούστου 2021, 09:00

Μετά από ένα παρατεταμένο διάστημα υψηλών θερμοκρασιών και απουσία ισχυρών ανέμων στα πελάγη, η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας φτάνει και τοπικά ξεπερνά τους 30°C. Ειδικότερα, στο Βόρειο Αιγαίο η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας κυμαίνεται από 2 έως 4°C υψηλότερα από τον μέσο όρο της περιόδου 2008-2018, με δορυφορικές μετρήσεις να δείχνουν απόλυτες τιμές 29-30°C. Παρόμοιες τιμές θερμοκρασίας παρατηρούνται ανοιχτά του Ιονίου Πελάγους και νοτίως της Ρόδου, όπως δείχνει ο Χάρτης 1. 

Χάρτης 1. Η θερμοκρασία της επιφάνειας της θάλασσας (ºC) το Σάββατο 14 Αυγούστου 2021 από δορυφορικές μετρήσεις. 

Ο Χάρτης 2 δείχνει την απόκλιση των τιμών του Χάρτη 1 από τον μέσο όρο της περιόδου 2008-2018, στον οποίο διακρίνονται οι υψηλές θετικές αποκλίσεις στο Βόρειο Αιγαίο. Στις Κυκλάδες και την Κρήτη οι τιμές της θερμοκρασίας κυμαίνονται κοντά στα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα. 

Χάρτης 2. Η απόκλιση της θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας (ºC) το Σάββατο 14 Αυγούστου 2021 από τον μέσο όρο της περιόδου 2008-2018. 

Μπορείτε να βλέπετε τις δορυφορικές μετρήσεις θερμοκρασίας της επιφάνειας της θάλασσας καθημερινά μέσω της ιστοσελίδας μας, από τον παρακάτω σύνδεσμο:
https://www.meteo.gr/sst.cfm

Μπορείτε επίσης να βλέπετε τις προγνώσεις μας για τις συνθήκες κολύμβησης σε 730 ελληνικές παραλίες από τον επόμενο σύνδεσμο:
https://www.meteo.gr/beaches-home.cfm 

Ο καπνός από τη φωτιά στη Νότια Εύβοια ταξίδεψε προς την Αττική με 60 χλμ/ώρα

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Σάββατο 14 Αυγούστου 2021, 19:30

Με μεγάλη ταχύτητα ταξιδεύει ο καπνός από τις πυρκαγιές που μαίνονται στη Νότια Εύβοια, λόγω των ενισχυμένων βορείων ανέμων που πνέουν στο Αιγαίο το Σάββατο 14/08. Οι περιβαλλοντικοί δορυφόροι Suomi NPP και Aqua, χάρη στις ανέφελες συνθήκες που επικράτησαν το μεσημέρι στην περιοχή, κατέγραψαν εικόνες στις οποίες φαίνεται καθαρά η πορεία του καπνού. Τις εικόνες αυτές μελετήσαμε στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr.  Όπως προκύπτει, ο καπνός έφτασε μέσα σε 40 περίπου λεπτά από το ύψος των Πεταλιών Ευβοίας στο Σούνιο. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η απόσταση αυτή είναι περίπου 40 χιλιόμετρα, προκύπτει ότι ο καπνός παρασυρόμενος από το ισχυρό βόρειο ρεύμα στην περιοχή, κινήθηκε με μέση ταχύτητα 60 χλμ/ώρα περίπου. Στην εικόνα που ακολουθεί παρουσιάζονται οι εικόνες των δύο δορυφόρων όπου φαίνεται ο καπνός κατά τις δύο χρονικές στιγμές.

Θυελλώδεις βοριάδες στο Αιγαίο το Σάββατο 14/08 – Στα 111 km/h η ριπή του ανέμου στο Πόρτο Τήνου

Σύνταξη άρθρου: Ιωάννης Κωλέτσης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Σάββατο 14 Αυγούστου 2021, 18:00

Σημαντική ενίσχυση παρουσίασαν οι βόρειοι άνεμοι στο Αιγαίο και στα ανατολικά παράκτια τμήματα το Σάββατο 14/08, όπου οι ριπές των ανέμων σε πολλές περιοχές ξεπέρασαν τα 100 km/h. Η μεγαλύτερη ριπή ανέμου καταγράφτηκε στο μετεωρολογικό σταθμό στη θέση Πόρτο Τήνου με 111 km/h.

Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr οι οκτώ μεγαλύτερες ριπές του ανέμου κατά τη διάρκεια του Σαββάτου 14/08, παρουσιάζονται στον παρακάτω Πίνακα.    

Πίνακας. Οι οκτώ μεγαλύτερες ριπές ανέμου το Σάββατο 14/08/2021, όπως καταγράφτηκαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.  

Ενίσχυση των βορείων ανέμων στο Αιγαίο το Σάββατο 14/08 – Πολύ υψηλός ο κίνδυνος εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών

Σύνταξη άρθρου: Ι. Κωλέτσης, Θ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Σάββατο 14 Αυγούστου 2021, 10:00

Ενίσχυση θα παρουσιάσουν οι βόρειοι άνεμοι στο Αιγαίο και στα ανατολικά παραθαλάσσια τμήματα το Σάββατο 14/08, με αποτέλεσμα να αυξηθεί ο κίνδυνος εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών σε αυτές τις περιοχές.

Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, το Σάββατο 14/08 οι εντάσεις των βορείων ανέμων στο Αιγαίο θα φτάσουν τα 6 και τοπικά 7 μποφόρ, όπως παρουσιάζεται στο Χάρτη 1, ο οποίος ακολουθεί.

Χάρτης 1. Εκτιμώμενες εντάσεις ανέμων (πορτοκαλί αποχρώσεις) για το Σάββατο 14/08, όπως υπολογίζονται από το αριθμητικό μοντέλο πρόγνωσης καιρού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.

Η ενίσχυση των ανέμων αναμένεται να δημιουργήσει δυσμενείς πυρο-μετεωρολογικές συνθήκες στα ανατολικά και νότια τμήματα της χώρας. Με βάση τον Καναδικό πυρομετεωρολογικό δείκτη που υπολογίζει επιχειρησιακά το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr, πολύ υψηλή επικινδυνότητα αναμένεται σήμερα Σάββατο 14/08, σε: Σαμοθράκη, Λήμνο, Μυτιλήνη, Χίο, Ικαρία, Σάμο, Κυκλάδες, Νότια Κρήτη, Δωδεκάνησα, Ανατολική Στερεά (Αττική και Βοιωτία), Κεντρική και Νότια Εύβοια, Λακωνία, Αργολίδα και Κύθηρα (Χάρτης 2).

Χάρτης 2. Επικινδυνότητα εξάπλωσης δασικών πυρκαγιών με βάση τον Καναδικό πυρομετεωρολογικό δείκτη που υπολογίζεται επιχειρησιακά από το αριθμητικό μοντέλο πρόγνωσης καιρού του Εθνικού Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr, για το Σάββατο 14/08.

26% αύξηση του αριθμού των πυρκαγιών και 450% αύξηση της καμένης έκτασης

Σύνταξη άρθρου: Θ.Μ. Γιάνναρος, Κ. Λαγουβάρδος
ΕΑΑ - Πεντέλη, Παρασκευή 13 Αυγούστου 2021

Με τις μεγάλες δασικές πυρκαγιές που επηρέασαν τη χώρα μας το τελευταίο χρονικό διάστημα να βρίσκονται σε ύφεση ή και να έχουν ελεχθεί πλήρως, εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα δεδομένα του Ευρωπαϊκού Συστήματος Πληροφόρησης για Δασικές Πυρκαγιές (European Forest Fire Information System - EFFIS - https://effis.jrc.ec.europa.eu).

Σύμφωνα με αυτά, παρότι ο αριθμός των δασικών πυρκαγιών του 2021 στη χώρα μας παρουσιάζει σχετικά μικρή αύξηση (26%) σε σχέση με τον μέσο όρο της περιόδου 2008 - 2020 (Εικόνα 1), η συνολική καμένη έκταση καταγράφει εξαιρετικά μεγάλη αύξηση ίση με περίπου 450% ως προς τον αντίστοιχο μέσο όρο της ίδιας περιόδου (Εικόνα 2). Αξίζει να σημειωθεί πως με βάση αυτά τα στοιχεία, η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη μεταξύ των 15 εξετασθέντων χωρών της Μεσογείου, με μεγάλη μάλιστα διαφορά από τη δεύτερη Τουρκία και την τρίτη Κύπρο, που επίσης καταγράφουν σημαντικές αυξήσεις.

Εικόνα 1. Αριθμός χαρτογραφημένων από το EFFIS δασικών πυρκαγιών στις χώρες της Μεσογείου έως και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021. 

Εικόνα 2. Συνολική καμένη έκταση με βάση τα στοιχεία του EFFIS στις χώρες της Μεσογείου έως και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021. 

Σε απόλυτους αριθμούς, μέχρι και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021, έχουν καταγραφεί στη χώρα μας 58 μεγάλες δασικές πυρκαγιές (Εικόνα 1), οι οποίες έκαψαν συνολική έκταση ίση με 1.161.650 στρέμματα (Εικόνα 2). Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα αυτά, προκύπτει ότι η μέση καμένη έκταση ανά δασική πυρκαγιά στην Ελλάδα ανέρχεται σε περίπου 20.000 στρέμματα για το 2021 (έως και 13.08.2021), γεγονός που κατατάσσει τη χώρα μας πρώτη στη Μεσόγειο, με πολύ σημαντική διαφορά ακόμα και από τη δεύτερη Τουρκία (Εικόνα 3).

Εικόνα 3. Μέση καμένη έκταση ανά δασική πυρκαγιά με βάση τα στοιχεία του EFFIS στις χώρες της Μεσογείου έως και το βράδυ της Πέμπτης 12 Αυγούστου 2021. 

Υποχώρηση των υψηλών θερμοκρασιών με ισχυρούς ανέμους στο Αιγαίο και τοπικές βροχές στα ανατολικά  

Σύνταξη άρθρου: Ιωάννης Κωλέτσης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Πέμπτη 12 Αυγούστου 2021, 18:30

Υποχώρησαν οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες την Πέμπτη 12/08, ιδιαίτερα στα ανατολικά τμήματα, με ισχυρούς βοριάδες στο Αιγαίο και τοπικές βροχές, με τα μεγαλύτερα ύψη να σημειώνονται στην Εύβοια τις πρωινές ώρες. Σύμφωνα με το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, η υψηλότερη ριπή του ανέμου καταγράφτηκε στο μετεωρολογικό σταθμό στη θέση Πόρτο Τήνου με 118 km/h, ενώ το μεγαλύτερο ύψος βροχής στους μετεωρολογικούς σταθμούς των περιοχών Κύμη και Μακρύκαπα με 22 mm.

Οι οκτώ υψηλότερες ριπές του ανέμου όπως κατεγράφησαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr την Πέμπτη 12/08, παρουσιάζονται στον παρακάτω Πίνακα 1.

Πίνακας 1. Οι οκτώ υψηλότερες ριπές ανέμου την Πέμπτη 12/08/2021, όπως καταγράφτηκαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.  

Ενώ, τα οκτώ μεγαλύτερα ύψη βροχής κατά τη διάρκεια της Πέμπτης 12/08 σημειώθηκαν στις περιοχές του Πίνακα 2.

Πίνακας 2. Τα οκτώ μεγαλύτερα ύψη βροχής την Πέμπτη 12/08/2021, όπως καταγράφτηκαν από το δίκτυο αυτόματων μετεωρολογικών σταθμών του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.

Υποχώρηση του κύματος ζέστης με τοπικές βροχές και μεμονωμένες καταιγίδες την Πέμπτη 12/08  

Σύνταξη άρθρου: Ι. Κωλέτσης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Πέμπτη 12 Αυγούστου 2021, 10:00

Σταδιακή υποχώρηση παρουσιάζει το κύμα πολύ υψηλών θερμοκρασιών, το οποίο θα συνοδευτεί από τοπικές βροχές ή μεμονωμένες καταιγίδες σε μεγάλο τμήμα κυρίως της ηπειρωτικής χώρας την Πέμπτη 12/08.

Ήδη από τις πρώτες πρωινές ώρες της Πέμπτης 12/08, σημειώνονται τοπικές βροχές στην ανατολική χώρα, ενώ τοπικές καταιγίδες εκδηλώνονται στην Εύβοια, επαληθεύοντας τα προγνωστικά στοιχεία όπως εκείνα παρουσιάστηκαν σε σχετική ανακοίνωση του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι από τα μεσάνυχτα έως και τις 09:30 της Πέμπτης 12/08, ο μετεωρολογικός σταθμός στην Κύμη Εύβοιας έχει καταγράψει 22 mm.

Σύμφωνα με τα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, τις μεσημεριανές και απογευματινές ώρες της Πέμπτης 12/08 (βλ. παρακάτω Χάρτες), θα σημειωθούν τοπικές βροχές ή σποραδικές καταιγίδες σε περιοχές κυρίως της ηπειρωτικής χώρας.    

Χάρτες. Εκτιμώμενο αθροιστικό ύψος βροχής για το χρονικό διάστημα 15:00-18:00 (πάνω) και 18:00-21:00 (κάτω) της Πέμπτης 12/08, όπως υπολογίζεται από το αριθμητικό μοντέλο πρόγνωσης καιρού του Εθνικού Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr.

Θα πρέπει να σημειωθεί ότι βροχές και τοπικές καταιγίδες αναμένονται σε:

• περιοχές της Εύβοιας έως το μεσημέρι
• περιοχές της ορεινής Αρκαδίας τις μεσημεριανές και απογευματινές ώρες

Περίπου 50.000 στρέμματα κάηκαν στη Βόρεια Εύβοια από την Κυριακή 8 έως την Τετάρτη 11 Αυγούστου 2021

Σύνταξη άρθρου: Α. Καραγιαννίδης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ – Πεντέλη, Τετάρτη 11 Αυγούστου 2021, 20:30

Ο ευρωπαϊκός περιβαλλοντικός δορυφόρος Sentinel-2 κατέγραψε τις καμένες εκτάσεις στη Βόρεια Εύβοια το μεσημέρι της Κυριακής 08/08 και της Τετάρτης 11/08. Με βάση τις εικόνες αυτές και σύμφωνα με τους υπολογισμούς μας στο  Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr, οι καμένες εκτάσεις την Κυριακή 08/08 ήταν περίπου 460.000 στρέμματα ενώ την Τετάρτη 11/08 510.000 στρέμματα. Οι εκτάσεις λοιπόν που κάηκαν τις τρεις τελευταίες ημέρες ανέρχονται σε 50.000 στρέμματα περίπου.

Στις Εικόνα 1 παρουσιάζονται με καφέ αποχρώσεις οι καμένες περιοχές και τα κυριότερα ενεργά μέτωπα το μεσημέρι της Κυριακής 08/08 (Εικόνα 1), με το μέτωπο κοντά στο Αρτεμίσιο να ξεχωρίζει. Στην Εικόνα 2 παρουσιάζονται  οι καμένες εκτάσεις το μεσημέρι της Τετάρτης 11/08 ενώ σημειώνονται και οι περιοχές που κάηκαν στο διάστημα των τελευταίων 3 ημερών.

Εικόνα 1. Οι καμένες περιοχές στη Βόρεια Εύβοια το μεσημέρι της Κυριακής 08/08

Εικόνα 2. Οι καμένες περιοχές στη Βόρεια Εύβοια το μεσημέρι της Τετάρτης 11/08

Τοπικές καταιγίδες από το απόγευμα της Τετάρτης 11/08 - Καταιγίδες και στην Εύβοια το πρωί της Πέμπτης 12/08

Σύνταξη άρθρου: Σ. Ντάφης, Ι. Κωλέτσης, Κ. Λαγουβάρδος

ΕΑΑ-Πεντέλη, Τετάρτη 11 Αυγούστου 2021, 14:00

Πρόσκαιρη αλλαγή της ατμοσφαιρικής κυκλοφορίας πάνω από τη χώρα μας προβλέπουμε από το απόγευμα της Τετάρτης 11 Αυγούστου 2021. Η απομάκρυνση των πολύ θερμών αερίων μαζών από την περιοχή μας θα συνοδευτεί από την ανάπτυξη καταιγίδων αρχικά στα ηπειρωτικά τμήματα της χώρας μας το απόγευμα της Τετάρτης 11/08 (με τοπικές χαλαζοπτώσεις) και αργότερα, τις πρώτες πρωινές ώρες της Πέμπτης 12/08 στο Βόρειο και Κεντρικό Αιγαίο.

Ο χάρτης δείχνει με γαλάζιο χρώμα τις περιοχές με ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη καταιγίδων το πρωί της Πέμπτης 12/08. Συνιστάται ιδιαίτερη προσοχή στις πληγείσες περιοχές από τις καταστροφικές πυρκαγιές των προηγούμενων ημερών στην Εύβοια, καθώς οι αργά κινούμενες καταιγίδες μπορεί να προκαλέσουν τοπικά προβλήματα. Βελτίωση των καιρικών συνθηκών προβλέπεται το μεσημέρι της Πέμπτης 12/08.

Κορύφωση του κύματος ζέστης – Στους 42 ⁰C η θερμοκρασία στα ηπειρωτικά αλλά και τοπικές βροχές

Σύνταξη άρθρου: Ι. Κωλέτσης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Τετάρτη 11 Αυγούστου 2021, 10:00

Κορύφωση αναμένεται να παρουσιάσει την Τετάρτη 11/08 το κύμα ζέστης, το οποίο μας απασχολεί από την αρχή της εβδομάδας, όπου σύμφωνα με τα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, η θερμοκρασία, κυρίως στα κεντρικά ηπειρωτικά, θα φτάσει τους 42 ⁰C. Στο Χάρτη, παρουσιάζονται οι περιοχές όπου η μέγιστη θερμοκρασία την Τετάρτη 11/08 θα ξεπεράσει τους 36 ⁰C.

Χάρτης. Περιοχές όπου η μέγιστη θερμοκρασία κατά τη διάρκεια της Τετάρτης 11/08 θα ξεπεράσει τους 36 ⁰C, όπως υπολογίζεται από το αριθμητικό μοντέλο πρόγνωσης καιρού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr.

Οι μέγιστες θερμοκρασίες την Τετάρτη 11/08 στα κεντρικά ηπειρωτικά θα φτάσουν τοπικά τους 41-42 ⁰C, στα βόρεια ηπειρωτικά τους 37-38 ⁰C, στα υπόλοιπα ηπειρωτικά τους 39-40 ⁰C. Στα νησιωτικά τμήματα, οι θερμοκρασίες θα κυμανθούν επίσης σε υψηλά επίπεδα φτάνοντας στο Ανατολικό Αιγαίο και στην Ανατολική Ρόδο τους 38-39 ⁰C, στην Κρήτη τους 39-41 ⁰C, στις Κυκλάδες και στο Ιόνιο τους 36-37 ⁰C.

Παράλληλα, σύμφωνα με τα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, τις θερμές ώρες της Τετάρτης 11/08 αναμένονται τοπικές βροχές και σποραδικές καταιγίδες στα κεντρικά και βόρεια κυρίως ορεινά ηπειρωτικά.

Τοπικοί όμβροι ή μεμονωμένες καταιγίδες θα εκδηλωθούν τις θερμές ώρες στα ορεινά της Πελοποννήσου, ενώ πιθανότητα τοπικών βροχών υπάρχει και για περιοχές της Κεντρικής και Βόρειας Εύβοιας.   

Σταδιακή πτώση της θερμοκρασίας αναμένεται από την Πέμπτη 12/08 και ιδιαίτερα το Σαββατοκύριακο 14/08-15/08, όπου οι θερμοκρασίες φαίνεται να επανέρχονται στα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα.

Σχετικά με τις καιρικές συνθήκες στο Τατόι κατά την έναρξη και αρχική εξάπλωση της μεγάλης δασικής πυρκαγιάς - 3 Αυγούστου 2021

Σύνταξη άρθρου: Κ. Λαγουβάρδος, B. Κοτρώνη, Σ. Ντάφης, Θ. Μ. Γιάνναρος, Γ. Παπαβασιλείου

ΕΑΑ-Πεντέλη, Τρίτη 10 Αυγούστου 2021, 16:30

Σύμφωνα με τις καταγραφές του μετεωρολογικού σταθμού του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών/meteo.gr στο Τατόι, το πρωί της Τρίτης 3 Αυγούστου μέχρι και τις 17:00, οι άνεμοι ήταν ασθενείς, εντάσεως 8 με 10 km/h, δηλαδή 2 Μποφόρ. Επομένως, η φωτιά στην έναρξή της και επί τρεις περίπου ώρες έκαιγε με ανέμους εντάσεως έως 2 Μποφόρ. 

Στις 17:00 η μέση 10-λεπτη ταχύτητα του ανέμου παρουσίασε ξαφνική ενίσχυση στα 19 km/h (3 Μποφόρ) με ριπές στα 45 km/h η οποία οφείλεται ξεκάθαρα στην μεταβολή των τοπικών καιρικών συνθηκών λόγω της πυρκαγιάς (η κλίμακα Μποφόρ αφορά μόνο τον μέσο άνεμο και όχι τις ριπές).

Aυτό άλλωστε διακρίνεται και στο διάγραμμα της θερμοκρασίας που ξαφνικά από τους 40°C, έφτασε τους 44°C σε λιγότερο από 10 λεπτά.

Τέλος, πρέπει να σημειωθεί ότι ο όρος "μικροκλίμα" δεν είναι δόκιμος για να περιγράψει την τοπική μεταβολή των καιρικών συνθηκών από μια δασική πυρκαγιά. Μια μεγάλη πυρκαγιά "δημιουργεί τον δικό της καιρό", ενώ ο όρος "κλίμα" αναφέρεται στη μέση κατάστασης καιρικών συνθηκών επί μεγάλου χρονικού διαστήματος (δεκάδες χρόνια).

Συνεχίζεται το νέο κύμα πολύ υψηλών θερμοκρασιών το επόμενο διήμερο – Στους 42 ⁰C η θερμοκρασία στα ηπειρωτικά

Σύνταξη άρθρου: Ι. Κωλέτσης, Κ. Λαγουβάρδος

Ε.Α.Α. – Πεντέλη, Τρίτη 10 Αυγούστου 2021, 10:00

Συνεχίζεται το νέο κύμα πολύ υψηλών θερμοκρασιών το διήμερο Τρίτης-Τετάρτης 10/08-11/08, όπου σύμφωνα με τα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, η θερμοκρασία θα φτάσει έως και 12 βαθμούς πάνω από τα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα, όπως παρουσιάζεται στο Χάρτη 1, που διακρίνεται η απόκλιση των θερμοκρασιών από τη μέση κλιματική τιμή στο επίπεδο των 850 hPa (σε ύψος περίπου 1500 μέτρων).

Χάρτης 1. Πρόγνωση απόκλισης των θερμοκρασιών στο επίπεδο των 850 hPa (περίπου στο ύψος των 1500 μέτρων) για τις μεσημεριανές ώρες της Τρίτης 10/08, σε σχέση με τη μέση τιμή της περιόδου 1979-2010.

Σύμφωνα με τα διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, η μέγιστη θερμοκρασία στα κεντρικά ηπειρωτικά θα φτάσει τοπικά τους 42 ⁰C. Στο Χάρτη 2 παρουσιάζονται με πορτοκαλί-κόκκινες αποχρώσεις, οι περιοχές όπου οι  εκτιμώμενες μέγιστες θερμοκρασίες την Τρίτη 10/08, θα ξεπεράσουν τους 36 ⁰C.   

Χάρτης 2. Περιοχές όπου η μέγιστη θερμοκρασία κατά τη διάρκεια της Τρίτης 10/08 θα ξεπεράσει τους 36 ⁰C, όπως υπολογίζεται από το αριθμητικό μοντέλο πρόγνωσης καιρού του Εθνικού Αστεροσκοπείο Αθηνών / meteo.gr.   

Οι μέγιστες θερμοκρασίες την Τρίτη 10/08 στα κεντρικά και δυτικά ηπειρωτικά θα φτάσουν τοπικά τους 41-42 ⁰C, στα υπόλοιπα ηπειρωτικά τους 39-40 ⁰C. Στα νησιωτικά τμήματα, οι θερμοκρασίες θα κυμανθούν σε υψηλά επίπεδα φτάνοντας στο Ανατολικό Αιγαίο και την Ανατολική Ρόδο τους 38-40 ⁰C, στην Κρήτη τους 38-39 ⁰C, στις Κυκλάδες τους 35-36 ⁰C και στο Ιόνιο τους 38-39 ⁰C.

Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα προγνωστικά στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών / meteo.gr, σταδιακή πτώση της θερμοκρασίας αναμένεται από την Πέμπτη 12/08 και ιδιαίτερα το Σαββατοκύριακο 14/08-15/08, όπου φαίνεται οι θερμοκρασίες να επανέρχονται κοντά στα φυσιολογικά για την εποχή επίπεδα.